Wanneer kanker de smaak aantast
Smaakveranderingen komen heel vaak voor bij kanker of kankerbehandelingen. Ze kunnen een plotse afkeer opwekken tegenover bepaalde voeding of negatieve associaties bij bepaalde gerechten. We geven je enkele smaaktips mee om te blijven genieten van je maaltijd.
Blijf proeven
Blijven eten tijdens een kankerbehandeling is cruciaal. Zo voorkom je ondervoeding, vergroot je de kans op het welslagen van je behandeling en verklein je de kans op bijwerkingen. Smaakveranderingen maken dit vaak een pak lastiger. De oorzaak ligt soms bij de tumor zelf, bijvoorbeeld in de mond, of bij verschillende kankerbehandelingen zoals chirurgie, chemo - en/of radiotherapie … Elke persoon ervaart ze anders en ze kunnen ook van week tot week verschillen. Wat deze week slecht smaakt, kan dus volgende week wel weer lekker zijn. Daarom is het belangrijk om af en toe opnieuw te blijven proberen wat je bevalt en wat niet.
Smaakt het al naar meer?
Smaakveranderingen uiten zich op verschillende manieren: een vieze smaak in de mond, voeding die te flauw smaakt of net te sterk of voeding die eentonig smaakt. Dan proef je bijvoorbeeld enkel metaal, bitter of zoet.
Smaakverlies door chemotherapie verdwijnt meestal na enkele dagen tot weken. Smaakverlies door radiotherapie treedt vaak op in de eerste of tweede bestralingsweek en is het meest uitgesproken na een tweetal maanden. Meestal betreft het bittere en zoute smaken. Geleidelijk herstel treedt op na één à twee jaar. Negatieve associaties (bijvoorbeeld misselijk worden kort na het eten van je lievelingsgerecht) zijn meestal van korte duur. Ze verdwijnen veelal binnen een maand nadat de therapie wordt stopgezet.
Smaaktips
- Zorg voor een goede mond- en tandhygiëne. Rook niet en kauw goed.
- Vraag je arts om tekorten van bepaalde vitaminen of mineralen te checken.
- Drink tussen de maaltijden door. En drink net voor de maaltijd bruisend water met een zure smaak, zoals sinaasappel- of citroensap, of koolzuurhoudende dranken met zoete of bittere smaak.
- Vermijd etenslucht door uit de keuken te blijven tijdens de bereiding, anderen de maaltijden te laten bereiden of de bereidingstijd zo kort mogelijk te houden. Experimenteer met gerechten en bereidingen. Combineer smaken en breng afwisseling in de maaltijden.
- Neutraal smakende voedingsmiddelen worden meestal goed verdragen (zuivel- en graanproducten, fruit, salades …).
- Kleinere porties werken vaak beter dan grote.
- Gerechten op kamertemperatuur of koud smaken doorgaans lekkerder dan warme bereidingen.
- Zachtere voeding (pudding, shakes, yoghurt …) lukt soms beter dan harde voeding (stokbrood, noten ….).
- Voedingsmiddelen met een sterke of pikante smaak kunnen helpen om een onprettige smaak weg te nemen.
- Gefrituurde gerechten, rood vlees, vis, spek, broccoli, bloemkool, ui en spruitjes roepen vaak tegenzin op.
- Combineer vleesgerechten met friszoete bereidingen zoals veen bessen, appelmoes, perzik.
- Last van één specifieke smaak in de mond? Check www.kanker.be voor tips en gerechten.