tuinieren tuinieren

Spaar je rug in het huishouden

30 maart 2021
6 december 2023
Tip van de expert

Je huishouden doen is vaak een drukke bezigheid. Terwijl je kookt, poetst, tuiniert … verricht je heel wat lichamelijk werk. Om rug- en nekklachten te voorkomen, is het belangrijk om met een juiste lichaamshouding aan de slag te gaan.

De gouden regel om rugklachten te vermijden, is je rug rechtop houden en je schouders licht naar achteren. Denk hieraan wanneer je zit, staat én in beweging bent. Maar hoe pak je dat concreet aan? Met enkele handige tips kan jij op een ergonomische manier je huishouden doen.

1. Start met een goede uitrusting

Met het juiste materiaal ben je al goed op weg.

  • Veilig werkmateriaal, zoals een stevige trapladder, voorkomt ongevallen.
  • Kies voor schoonmaakmateriaal met een lange steel. Het uiteinde van de steel moet tot aan je schouder komen.

Denk bovendien aan je kledij.

  • Met stevige schoenen kan je uitglijden vermijden.
  • Gebruik werkhandschoenen om je handen te beschermen tegen schoonmaakmiddelen.

Bij een correcte uitrusting hoort ook een goede werkomgeving.

  • Zorg in de eerste plaats voor voldoende verlichting. Draag je bril indien nodig.
  • Geef jezelf voldoende werkruimte: maak op voorhand wat ruimte vrij zodat je vlot kan bewegen.

In plaats van je te bukken, buig je beter je benen

2. Hef en til door je benen

Buig door je benen om iets op te tillen en hou je rug recht wanneer je opstaat. Zo gebruik je vooral de kracht uit je benen en wordt je rug minder belast. Hou de last bij het opheffen en dragen zo dicht mogelijk bij je. Maak geen draaibewegingen – zeker niet als je vooroverbuigt – want dat kan voor een pijnlijke verrekking zorgen.

Probeer bovendien zware lasten te vermijden. Wanneer je boodschappen hebt gedaan, laad je auto dan bijvoorbeeld in twee keer uit in plaats van in een keer. Vul je emmer of gieter niet volledig. Om grote hoeveelheden planten water te geven, gebruik je best de tuinslang. Ook met de kruiwagen kan je een keer extra heen en weer wandelen om te zwaar werk te vermijden.

3. Werk op een handige hoogte

Als je rechtstaand werk uitvoert, zoals koken of was plooien, moet je werkvlak iets onder ellebooghoogte komen. Is het aanrecht of de tafel lager? Werk dan op een dikke snijplank om je werkblad te verhogen.

De hoogte van je toestellen kan een groot verschil voor je maken. Plaats een wasmachine, droogkast, vaatwasser en oven niet op de grond, maar zet ze op een bepaalde hoogte. Plaats spullen die je vaak gebruikt binnen handbereik en op armhoogte in de kasten of in de berging. Wat je minder gebruikt, kan je een plaats geven onderaan of bovenaan de kast. Zo hoef je je minder te bukken of te strekken.

4. Buig niet, maar zet je neer

Voor heel wat huishoudelijke klussen buig je voorover. Denk maar aan het toilet schoonmaken, de wasmachine in- en uitladen of onkruid wieden. In plaats van te bukken, kan je beter knielen en je rug 23 rechthouden. Zet je neer. Als het kan, ga dan op beide knieën of op één knie zitten. Plaats je hand naast je voor ondersteuning. Deze stevige houding is veel beter voor je rug en geeft je voldoende stabiliteit.

Denk ook aan deze algemene tips

  • Wissel licht en zwaar werk met elkaar af.
  • Werk niet te snel, neem je tijd.
  • Neem regelmatig een pauze.
  • Luister naar je lichaam.
  • Beweeg regelmatig om je lichaam fit te houden.
  • Sta je lang recht? Zet dan afwisselend je linker- en rechtervoet op een verhoogje.

Heb je toch klachten?

Als er geen andere klachten bijkomen, verdwijnt rugpijn vaak vanzelf. Gun je lichaam de nodige rust. Tenzij de pijn langdurig aanhoudt, hoef je niet per se naar de dokter. Als je bovenop je rugpijn ook koorts hebt, tintelingen in je been of voet voelt of moeilijker kan stappen of plassen, ga je best wel naar je huisarts.

Ben je recent geopereerd? Ben je aan het revalideren? Heb je veel lichamelijke klachten, zoals pijnlijke gewrichten of zwakke knieën? Zware huishoudelijke taken kunnen dan te belastend zijn. Volg het advies van je arts goed op. Neem de tijd om te rusten en doe een beroep op je partner, een mantelzorger of eventueel een poetsdienst of dienst gezinszorg om je te ondersteunen.

Tips om je rug te sparen

  1. Dankzij materiaal met een uitschuifbare steel werk je gemakkelijk op verschillende hoogtes zonder je lichaam te overbelasten.

  2. Hang je wasdraad niet te hoog of gebruik een wasrek. Zo hoef je je niet onnodig te strekken om je was op te hangen. Zet je wasmand op de tafel of op een stoel zodat je je niet telkens moet bukken.

  3. In plaats van steeds te bukken om een dweil uit te wringen, kan je de emmer op tafel zetten. Draai je aftrekker ondersteboven om de dweil eraf te halen of er weer aan te hangen. Een ander alternatief is een mop die zichzelf uitwringt. Zo moet je niet meer bukken en wringen. Dat is een voordeel voor je rug, je knieën en je handen.