Medicatie in de hand met glas water Medicatie in de hand met glas water

Medicatieveiligheid: een kwestie van goede afspraken

21 januari 2020
1 februari 2024
Tip van de expert

Je medicijnen op een veilige en verantwoorde manier innemen vraagt om goede afspraken tussen alle betrokkenen: de patiënt zelf, zijn familie (mantelzorgers) en zijn zorgverleners. Die zorgverleners kunnen zowel de huisarts zijn, als de apotheker, de verpleegkundige of andere professionele hulpverleners (bijvoorbeeld iemand van de dienst voor gezinszorg).

Het Vitalink-medicatieschema

Jouw zorggegevens worden elektronisch gedeeld met alle zorgverleners die in jouw zorg betrokken zijn. Dit voor zover deze informatie relevant is en met respect voor jouw privacy. Het Vitalink-medicatieschema bundelt alle info over jouw medicatie. Het schema wordt door je arts en apotheker bijgehouden. Zo kan je arts bijvoorbeeld meteen zien welke medicatie jij neemt. Hierdoor kan jouw zorg beter afgestemd worden én veiliger verlopen.

Wat zijn veelvoorkomende oorzaken van medicatiefouten?

  • Geen medicatielijst: niet weten wat te moeten geven.
  • Een zelfgemaakt medicatielijstje: de gegevens zijn niet goed overgenomen.
  • Onduidelijke afspraken in het zorgdossier: het is niet duidelijk waar je als patiënt zelf verantwoordelijk voor bent en wat de verantwoordelijkheid van je zorgverlener (verpleegkundige) is.
  • Je wordt gestoord terwijl je met je medicatie bezig bent.
  • De instructie is niet duidelijk waardoor je zelf of je zorgverlener niet weet waarop te letten.
  • Medicatie die niet mag geplet worden, wordt toch geplet. Hierdoor bestaat de kans dat de medicatie niet meer of juist te sterk werkt.
  • Er werd niet genoteerd of de medicatie werd toegediend. Daardoor is het niet duidelijk of de patiënt de medicatie heeft gekregen.

Dankzij het Vitalinkmedicatieschema verloopt je zorg veiliger.

Foto medicatie opvolgen

Verbeter je medicatieveiligheid met deze principes!

Het medicatiebeleid van het Wit-Gele Kruis heeft als doel om jouw medicatieverstrekking zo efficiënt en veilig mogelijk te maken en je hierin zo goed mogelijk te ondersteunen.

1. Medicatie voorschrijven

Dat is de verantwoordelijkheid van de arts. Bespreek met je arts ook welke medicatie je al neemt, ook de medicijnen die je vrij (zonder voorschrift) bij de apotheek kan halen. Deze geneesmiddelen kunnen immers op elkaar inwerken!

2. Medicatie afleveren

  • Medicatie wordt afgeleverd door de apotheker in een gebruiksvriendelijke verpakking. De apotheker kan uit jouw elektronisch medicatiedossier ook een medicatielijst afleveren.
  • Vraag om ook de medicatie toe te voegen aan de medicatielijst die niet op voorschrift zijn afgeleverd. Dan is er een totaal en actueel overzicht.
  • Ga na wat de afspraken zijn om medicatie te retourneren.

3. Medicatiebeheer

  • Het is de verantwoordelijkheid van de patiënt zelf om tijdig de nodige medicatie bij de apotheek te halen. Zorg voor voldoende voorraad, maar vermijd overstock.
  • De patiënt zorgt ervoor dat hij de verschillende medicijnen correct bewaart, volgens de bewaaradviezen van de apotheker of vermeld op de bijsluiter. Dat kan bijvoorbeeld in een eenvoudige doos. Sommige medicijnen moeten koel bewaard worden. Zorg in dat geval voor een aparte ruimte in de koelkast en leg medicijnen niet tussen het fruit of de groenten. Orde voorkomt fouten!

4.Medicatieoverdracht

Word je opgenomen in het ziekenhuis? Neem je medicatielijst of actuele medicatieoverzicht mee. Indien je verzorgd wordt door een verpleegkundige van het Wit-Gele Kruis vind je dit overzicht in je patiëntendossier.

5. Medicatie klaarmaken en toedienen

  • Zorg voor een actuele medicatielijst.
  • Wordt de medicatie door je verpleegkundige klaargezet en/of toegediend? Zorg dat hij of zij rustig en geconcentreerd kan werken. Leid hem of haar niet af.
  • Je verpleegkundige heeft bovendien een propere plek nodig om medicijnen klaar te maken (bijvoorbeeld een propere tafel, keukenblad, …).
  • Je verpleegkundige controleert de juistheid van je medicatie (toediening): het juiste medicijn? De juiste dosis? Het juiste tijdstip? De juiste toedieningswijze? De juiste patiënt?
  • In principe wordt medicatie nooit geplet. Er zijn voldoende alternatieven. Bespreek deze met je apotheker. Is er toch geen alternatief?
    • Gebruik dan een medicatiepletter die proper is en reinig de pletter tussen ieder medicijn.
    • Plet medicijn per medicijn en dus niet allemaal samen. Medicijnen kunnen immers op elkaar inwerken.
    • Sommige medicijnen mogen niet geplet worden!
  • Controleer de medicatietoediening dubbel.
  • Zorg dat je weet wat je geeft/neemt. Lees de bijsluiter of vraag raad aan je apotheker.

6. Evalueren/rapporteren

  • Je zorgverlener (verpleegkundige, zorgkundige of verzorgende) is verantwoordelijk voor het signaleren en registreren van de werking en eventuele bijwerkingen. Meld eventuele problemen aan je zorgverlener of bespreek ze zelf met apotheker of arts.
  • Indien er toch een fout gebeurt, meld dit dan aan je zorgverlener of rechtstreeks aan het Wit-Gele Kruis.

Je verpleegkundige heeft een propere plek nodig om medicijnen klaar te maken.