Dominique Van Malder over obesitas: “Ik was me heel bewust van het lichaam waarin ik opgroeide”
Het zijn drukke tijden voor Dominique Van Malder. We ontmoeten hem vlak voor de televisiepremière van zijn nieuwe reeks ‘Albatros’. In die reeks nemen tien zwaarlijvige mensen deel aan een vermageringskamp in de Ardennen. Dominique speelt niet alleen mee in de serie, hij schreef ook het scenario. Bovendien heeft de reeks voor Dominique een bijzonder autobiografisch karakter.
Al sinds je jeugd vecht je tegen de kilo’s. Welke invloed had dat op jou?
“Overgewicht is een combinatie van dingen, het is niet dat er één specifieke reden voor is. Bij mij is dat begonnen toen ik zeven jaar was. Toen ben ik exponentieel beginnen verbreden. Dat kwam door het gezin waarin ik ben opgegroeid. Er was niet altijd geld om gezond te eten. Maar genetica speelt natuurlijk ook een rol. Dat maakte van mij een doelwit van pesters op de speelplaats. Je hebt twee mogelijkheden: ofwel kruip je in je schulp ofwel probeer je voor afleiding te zorgen. In mijn geval was het dat laatste en probeerde ik te scoren met humor. Omdat ‘dat dikkertje’ ook wel grappig kon zijn, lag ik toch altijd goed in de groep. Maar zelf voel je wel dat er anders naar je wordt gekeken en dat er zelfs door leerkrachten ‘mopjes’ worden gemaakt tijdens het zwemmen of turnen. Dat is zeer kwetsend en zorgt ervoor dat je je erg bewust bent van het lichaam waarin je opgroeit.”
Met ‘Albatros’ maakte je een zeer persoonlijke reeks. Hoe ontstond het idee hiervoor?
“Ik leerde Wannes Destoop, met wie ik het scenario voor de serie schreef, kennen op de set van de film ‘Belgica’. Wannes toonde al lang interesse in ‘iets zwaardere mensen’ (lacht) en had hier ook al een kortfilm over gemaakt. Hij kent die thematiek goed en is er wat door gefascineerd. We zijn beginnen babbelen en we kwamen vrij snel op het idee om iets te maken over een groep mensen die samen op dieetkamp gaan in de Ardennen. Vanaf dat moment zijn we niet meer gestopt met schrijven. De personages die we hebben uitgewerkt, geven de kijkers een inzicht in de ziel van mensen die kampen met overgewicht. Mensen weten bijvoorbeeld niet dat overgewicht vaak een reden heeft of dat er aan de oorsprong van dat overgewicht soms een trauma ligt. Daarom wilden we personages creëren die ons zouden helpen om een verhaal te vertellen, niet over de buik, maar over wat er in het hoofd omgaat.”
Is er volgens jou nog steeds een taboe rond overgewicht?
“Ja, als we Instagram, Facebook en alle reclamecampagnes moeten geloven, zijn er nauwelijks dikke mensen in de wereld. Gewicht verliezen is net iets complexer dan wat minder eten en wat meer sporten. Zo simpel is het niet en er is nog veel werk om dat beeld bij te schaven. Daarom wilden we deze reeks maken. Wannes en ik hebben op voorhand veel research gedaan: we spraken met obesitaspatiënten in een universitair ziekenhuis en we hebben veel gelezen. Zo las ik een boek over een slanke meid die op haar veertiende werd verkracht. Nadien besliste ze om niet meer mooi te zijn en letterlijk een fort van haar lichaam te maken. Tegen zo iemand moet je niet zeggen dat ze maar wat minder moet eten. We hebben zo goed als allemaal onze trauma’s. De ene gaat hiermee om door veel te eten, iemand anders door stevig te drinken en nog iemand anders door te vluchten in zijn werk. De reeks gaat eigenlijk over dat mechanisme, over de verbinding tussen het hoofd en het lichaam.”
Ik heb mezelf vaak een buitenbeentje gevoeld
Dominique Van Malder
- Geboren in Dendermonde in 1976.
- Studeerde aan het Brusselse Rits en startte een carrière als theateracteur.
- Momenteel is hij verbonden aan verschillende theatergezelschappen.
- Speelde in verschillende films en televisiereeksen en maakte met mede-acteur Joris Hessels het televisieprogramma ‘Radio Gaga’ waarin ze met een mobiele radiostudio door het land trokken om ontroerende verhalen in beeld te brengen.
- Schreef het scenario en acteerde in de nieuwe televisiereeks ‘Albatros’ op Canvas.
Was het moeilijk om acteurs te vinden ‘met een maatje meer’ die bereid waren mee te werken?
“Het voordeel is dat ik acteur ben en daardoor heel wat acteurs ken. Ik ging zelf meespelen en ben ook behoorlijk zwaarlijvig, dus ik kon hen vanuit dat opzicht de vraag stellen. We hebben in de eerste plaats gekozen voor echt goede acteurs. We hebben hen van in het begin duidelijk gemaakt dat we er een kwetsbare reeks van zouden maken en dat we niet de klassieke sketches over de ‘dikkerds’ zouden opzoeken. Dat zorgde voor een groot vertrouwen. Voor 90% van de acteurs zijn de rollen echt op het lijf geschreven. We hadden al acteurs in ons hoofd toen we de reeks schreven, dus dat helpt. De beste acteurs zijn diegene die zich kwetsbaar en lelijk durven opstellen. Alle mensen die meespelen in de reeks doen dat met bravoure.”
Zowel met ‘Radio Gaga’ als met ‘Albatros’ maak je sterk maatschappelijk betrokken televisie die alle facetten van het leven toont. Is dat een bewuste keuze?
“Het theater dat ik maak met Studio Orka is ook vaak geëngageerd, zo werk ik bijvoorbeeld vaak met psychiatrische patiënten. Ik werk al twintig jaar met een maatschappelijk en sociaal geëngageerde insteek in het theater, dus het was voor mij een evidentie om dat ook mee te nemen in mijn televisieprogramma’s. Ik ben ervan overtuigd dat kunst of cultuur echt levens kan redden omdat iedereen op zoek is naar een beetje troost. Ik geef ook graag kwetsbare mensen het woord. Mensen die een beetje aan de zijlijn van de maatschappij leven. Dat komt omdat ik mezelf ook vaak een buitenbeentje heb gevoeld. Het is een positie die ik heel goed ken. In mijn projecten wil ik echt iets vertellen, iets meedelen aan deze wereld. En liefst met de nodige humor.”
Wat betekent voor jou gezond zijn en ben je daar veel mee bezig?
“Ik ben daar wel mee bezig. Gezond zijn heeft niet alleen te maken met gezond eten. Dat is een deel ervan. Maar het gaat ook over genoeg slapen, voldoende bewegen, enzovoort. Ik heb al heel mijn leven de neiging om een workaholic te zijn. Ik werk hard en veel. Het is voor de gezondheid ook belangrijk om erover te waken dat de balans tussen werk en ontspanning goed zit. Dat probeer ik ook te doen. Maar zeker ook mentale gezondheid verdient aandacht. Corona en de lockdowns hebben ervoor gezorgd dat het een grotere opdracht is geworden om mentaal gezond te blijven. Gezond leven is voor mij ook dingen uitspreken: zeggen wat er op je lever ligt en niks opkroppen. Dat is belangrijk voor je mentale welzijn.”
Voor jouw mentale gezondheid bezocht je een therapeut. In welke zin heeft dat jou veranderd?
“Ik ben na mijn scheiding acht jaar geleden naar een therapeut gegaan. Ik had iemand extern nodig om daarover te kunnen praten en te reflecteren. Jammer genoeg rust er nog steeds een gigantisch taboe op therapie. Ik vind dat iedereen een therapeut zou moeten hebben. We zitten zo sterk in ons eigen leven dat we onmogelijk alles kunnen overzien. Ik ben er heilig van overtuigd dat we een gezondere wereld zouden hebben, moest iedereen in therapie gaan.”
Draag je zelf zorg voor iemand?
“Mijn mama is een half jaar geleden overleden. Ik heb een heel grote familie maar iedereen woont nogal verspreid over het land. Het is dus niet zo dat ik voor iemand van hen zorg draag. Voor mij bestaat zorg dragen een beetje uit projecten doen met bijvoorbeeld psychiatrische patiënten, en zo mijn steentje bij te dragen.”
Gewicht verliezen is complexer dan wat minder eten en wat meer sporten