Groenten   Groenten

Chronische nierinsufficiëntie: voedingstips voor als je nieren je in de steek laten

Monica Kohlbacher & Nele Bangels
Diëtisten Wit-Gele Kruis Limburg
1 maart 2017
6 december 2023
Tip van de expert

Wat mag je eten en drinken als je nieren je in de steek laten? En wat niet? Deze voedingstips helpen je vooruit.

Voedingsadvies

Afhankelijk van de ernst van de chronische nierinsufficiëntie wordt het voedingsadvies aangepast. Je arts bepaalt de graad van nierinsufficiëntie aan de hand van je bloedwaarden.

Door nauwgezette aandacht voor de voeding kan de achteruitgang van de nieren vertraagd worden. Het gebruik van zout (natrium) moet meestal worden beperkt, zeker bij vochtophoping of als de bloeddruk stijgt. Je arts kan je vochtafdrijvende middelen (diuretica) voorschrijven om de klachten te verlichten.

Wanneer het kalium- of fosforgehalte (mineralen die normaal gezien via de nieren verwerkt worden) in je bloed te hoog zijn, moet het voedingsadvies ook hieraan aangepast worden.  Je diëtist kan je een aangepast advies geven.

Welke producten bevatten veel zout?

Zout is de meest gebruikte smaakstof. Gemiddeld nemen we 9 tot 12 gram zout per dag op, maar de aanbevolen hoeveelheid volgens de Hoge gezondheidsraad is maximaal 5 gram zout. Zout is natriumchloride. Het element dat voor problemen kan zorgen is natrium.

Lees de etiketten van voorverpakte voedingsmiddelen

Zoutarm wil zeggen: 0-0,3 g zout per 100 g product
Aanvaardbaar: 0,4 -1,4 g zout per 100 g product
Zoutrijk is meer dan: 1,4 g zout per 100 g product

Op het etiket staat meestal natrium (Na) vermeld dus let op: 1 g natrium per 100 g product betekent dat het voedingsmiddel 2,5 g zout per 100 g product bevat.

De zoutinname wordt natuurlijk ook bepaald door hoeveel je van een product gebruikt. Een boterham is bijvoorbeeld groter dan een koffielepeltje mosterd (bruin brood: 580 mg Na (1,45g zout) per 4 sneetjes , mosterd: 134 mg per koffielepel (6g) (0,335g zout).

Nierinsufficiëntie

Nieren filteren schadelijke stoffen uit het bloed en regelen het vocht-, zout-, kalium-, calcium- en fosforgehalte in je lichaam en houden je bloeddruk onder controle. Ze stimuleren de aanmaak van rode bloedcellen, produceren hormonen en zorgen voor het behoud van botweefsel. Wanneer deze functies niet goed meer werken, spreken we van nierinsufficiëntie. Je nieren kunnen plots (acuut) slechter gaan werken, maar kunnen ook heel traag achteruitgaan (chronisch).

Tips om zelf het zout in je voeding te beperken

  1. Voeg geen keuken-, zee- of kruidenzout toe aan je bereidingen

  2. Vervang zout door verse of gedroogde kruiden

  3. Vermijd verborgen zouten. Zij zitten in kant-en-klare gerechten, groenten in blik of bokaal, maar ook in bouillonblokjes en kruidenmengsels

  4. Kies voor zoutarm brood

  5. Let op met charcuterie en kazen

  6. Vermijd vervangzouten: die zijn vaak kaliumrijk

  7. Ook water kan veel zout bevatten! Vermijd watersoorten met meer dan 50 mg natrium/liter

  8. Voedingsmiddelen met extreem veel kalium zijn zoutvervangers, bepaalde fruitsoorten (gedroogd fruit, bananen, kiwi’s, ...), chocolade en noten.

  9. Voedingsmiddelen die veel fosfor bevatten zijn frisdranken, peulvruchten, noten en melkproducten

  10. Eet gezond en zorg voor een gezond lichaamsgewicht waarbij je je bloeddruk onder controle houdt