5 verschillende oorzaken van jeuk
Iedereen weet wat jeuk is, maar het is moeilijk om er een definitie van te geven. Het is een sensatie, een prikkel waardoor je op de plek waar het kriebelt wil krabben. Oorspronkelijk is jeuk een oud verdedigingsmechanisme van mens en dier: een jeukend of kriebelend gevoel op de huid dat wordt veroorzaakt door een mug, vlo of moet worden verwijderd.
De medische term voor jeuk is pruritus. Jeuk is één van de meest voorkomende huidklachten en kan variëren van lichte jeuk bij milde irritatie tot een heftige, allesoverheersende toestand die normaal leven zo goed als onmogelijk maakt.
Hoe ontstaat jeuk?
Bij jeuk worden specifieke ‘jeukzenuwen’ in de huid geprikkeld. De uiteinden van die zenuwen liggen op de grens van de opperhuid en de lederhuid. De zenuwen kunnen geactiveerd worden door bepaalde eiwitten die vrijkomen bij ontstekingen van de huid. Het is dus niet verwonderlijk dat de meeste ontstekingen van de huid in meer of mindere mate gepaard gaan met jeuk.
Opgelet!
Jeuk kan ook een teken zijn van ernstigere onderliggende ziekten zoals leukemie, nierziekten of leverziekten. Als je last hebt van aanhoudende jeuk, raadpleeg je best je arts.
Wat is de oorzaak van jeuk?
Jeuk heeft uiteenlopende oorzaken. Bij de meeste vormen van jeuk is de oorzaak duidelijk en niet van groot medisch belang, maar wel lastig zolang het jeukt. We denken dan aan muggenbeten of wanneer we brandnetels hebben aangeraakt. Krabben is dan niet de beste oplossing. Maar soms is de oorzaak minder voor de hand liggend …
Er bestaan 5 verschillende oorzaken die jeuk kunnen veroorzaken:
1) dermatologische oorzaak
- onderliggende huidziekte (bv. schimmelinfectie, atleetvoet, schurft, eczeem, droge huid ...
- meestal jeuk op 1 specifieke plek
- behandeling met anti-schimmelgeneesmiddel in de vorm van zalf of pillen, vochtinbrengende crème …
2) systemische oorzaak
- oorzaak ligt bij een ander orgaan dan de huid (bv. leverziekten, nierziekten, hodgkinlymfoom, ijzertekort, schildklierproblemen ...)
- meestal jeuk over het hele lichaam
3) medicamenteuze jeuk
- jeuk als bijwerking van medicatie
4) neurologische jeuk
- door een storing in de zenuwgeleiding of in de hersenen wordt een jeukprikkel waargenomen zonder dat er wat aan de hand is (bv. jeuk tussen de schouderbladen door een prikkeling van de gevoelszenuwen in de huid)
- meestal jeuk op 1 specifieke plek
- behandeling met zalf op basis van menthol of capsaïcine
5) psychogene jeuk
- jeuk uitgelokt door psychische factoren zoals bv. stress
Schurft
Schurft is een besmettelijke huidziekte. Bij schurft zien we schilferige gangetjes en pukkeltjes die vaak opengekrabd en ontstoken zijn. In het begin enkel ter hoogte van de vingers en de polsen, maar bij uitgebreide vormen kan heel het lichaam afwijkingen vertonen. De aandoening is goed te behandelen door het lichaam helemaal in te smeren met permethrine crème. Het is daarbij wel zeer belangrijk dat mensen in de directe omgeving van de patiënt met schurft mee behandeld worden.