“Dat ik hier nog sta heb ik aan de straatverpleegkundigen te danken”

In 2017 werd Ivo Todts – referentiespecialist geestelijke gezondheidszorg bij het Wit-Gele Kruis – de eerste straatverpleegkundige in Vlaanderen, meer bepaald in Hasselt.

Zijn takenpakket? Aanwezig zijn op straat en verpleegkundige hulp geven aan iedereen die dat nodig heeft. “We willen ons richten op mensen zonder stabiele thuissituatie en mensen die door sociale isolatie niet tot bij de dokter of in het ziekenhuis geraken”, zegt Ivo die samen met collega Ilvie Awouters de straten afgaat. “Na onze eerste zorg proberen we de weg te wijzen naar de reguliere hulpverlening.”

Hoe gaan jullie concreet te werk?

Ivo: “We laten ons zien in het straatbeeld van Hasselt met een herkenbare rugzak zodat mensen zonder woonst ons op termijn leren kennen. We spreken de mensen aan en vragen gericht of we hen kunnen helpen. Onze hulp is in eerste instantie zorggerelateerd, zoals het nakijken van bepaalde wonden of van problemen aan de voeten. Dat zien we wel vaker. Maar eigenlijk komen we alles tegen: longproblemen, gebroken benen en vooral veel psychische problemen.”

Is dat jullie grootste uitdaging, die psychische problemen?

Ivo: “Veel dak- en thuislozen worstelen met een verslaving, vaak in combinatie met psychiatrische problemen. Het is soms door die situatie dat ze dakloos geworden zijn. Het luik geestelijke gezondheidszorg is daarom een belangrijk stuk van ons werk. We zijn niet toevallig psychiatrisch verpleegkundigen. Welzijnspartners kunnen dat psychische aspect vaak moeilijk inschatten, dus schakelen ze ons in. We bieden niet alleen een luisterend oor, maar gaan ook echt aan de slag met de vragen en problemen van de mensen.”

Een van de mensen die Ivo en Ilvie geregeld begeleiden, is Eric, een 53-jarige man zonder vaste verblijfplaats. Hij komt bijna dagelijks in contact met de straatverpleegkundigen en is vaak te vinden in café Anoniem, een belangrijke uitvalsbasis voor dak- en thuislozen.

Heb je veel aan de ondersteuning van Ivo en Ilvie?

Eric: “Absoluut! Zonder hen zou ik hier niet meer staan, dat meen ik oprecht. Ik heb al een turbulent leven achter de rug en een tijdje geleden begon ik ook te sukkelen met mijn gezondheid. Ik verloor bijna 30 kilogram op enkele maanden tijd en toch konden ze me in het ziekenhuis niet onmiddellijk zeggen wat er mis met me was. Dankzij Ivo hebben we een oplossing gevonden.”

Hoezo dan?

Eric: “Ivo is me blijven begeleiden. Hij is blijven zoeken naar antwoorden en uiteindelijk hebben ze in het ziekenhuis ontdekt dat ik diabetes heb. Nu regelen Ivo en Ilvie mijn medicatie en volgen ze me verder op. Ik heb echt veel pijn gehad, maar ook daar helpen ze me bij. Ik kan altijd bij hen terecht met vragen of gewoon voor een goed gesprek. Ze zijn telefonisch altijd bereikbaar en als ik in nood ben, zijn ze snel bij me. Ook op het vlak van administratie helpen ze me enorm. Ik ben daar helemaal niet goed in en vergeet veel zaken. Ik heb mijn leven aan hen te danken en ben hen enorm dankbaar.”

Ivo en Ilvie zijn blij dat ze mensen opnieuw een perspectief kunnen bieden: “Dit project past in onze visie. We bieden zorg thuis, in de eigen vertrouwde omgeving. Maar wat als die omgeving de straat wordt? Iedereen heeft recht op goede zorg, ook wie op straat leeft. Binnen het Wit-Gele Kruis hebben we de straatverpleging een vaste plek gegeven. Als een andere stad ons morgen vraagt om een straatverpleegkundige af te leveren, dan kunnen we daar ‘ja’ op zeggen. Misschien niet voor de dag erna, maar we zullen wel zo snel mogelijk een opstartplan uitwerken met de betrokken stad.”